BÀI CHÒI – LOẠI HÌNH NGHỆ THUẬT DÂN GIAN ĐẶC SẮC TẠI QUẢNG BÌNH

Kho tàng văn hóa dân gian xứ Quảng vô cùng phong phú. Điều đó được khẳng định qua sự tồn tại và phát triển của những giai điệu dân ca và các nhạc cụ cổ truyền. Trong đó, Bài Chòi là đặc sản văn hóa rất riêng của người dân vùng đất Quảng Bình. Bởi trong từng làn điệu ca từ là tiếng cười và hơi thở cuộc sống. Mời bạn theo dõi bài viết của Quảng Bình Trekking để biết thêm thông tin chi tiết của loại hình nghệ thuật dân gian này nhé!

1. Tìm hiểu tổng quan về nghệ thuật Bài Chòi

            1.1. Giới thiệu về Bài Chòi

Bài Chòi là một trò chơi dân gian dân ra đời từ rất lâu ở vùng Nam Trung Bộ. Là hình thức giải trí không thể thiếu đối với mọi người mỗi khi dịp Tết đến Xuân về. Đây vừa là loại hình nghệ thuật diễn xướng mang tính sáng tạo ngẫu hứng. Đồng thời cũng là trò chơi dân gian vui nhộn, đầy trí tuệ. Bài Chòi là hình thức chơi bài nhưng không mang tính chất hơn thua. Mà chỉ để giải trí bằng phương thức đối đáp vui xuân.

            1.2. Hoàn cảnh xuất xứ

Được ra đời vào cuối thế kỉ XVI đầu thế kỷ XVII. Trong bối cảnh người dân dựng những chiếc Chòi rất cao ở ven rừng để chống lại thú dữ. Trong quá trình ấy, để đỡ buồn chán, người ta đã nghĩ ra cách để giao lưu với nhau. Đó là thông qua phương thức ngồi chơi bài tứ sắc hát – hô đối đáp nhau giữa các Chòi. Qua thời gian, cách chơi bài  hát – hô này dần dần được nâng lên thành hội bài Chòi.

            1.3. Đặc điểm của bộ Bài Chòi

Bộ bài để đánh bài Chòi được coi như bộ Tam cúc cải tiến. Bộ bài gồm 33 lá như nhứt nọc, nhì nghèo, thằng bí, lá liễu…. Được vẽ trên giấy rồi dán vào thẻ tre. Mỗi bộ có 3 pho (pho sách, pho vạn, pho văn), mỗi pho 10 lá và 3 lá lẻ (lá cửu điều đen, lá ông ầm đen, lá tử cẳng đen). Những quân bài được làm khá lớn để người chơi có thể nhìn rõ hoa văn và tên quân bài.

2. Cách thức tổ chức chơi Bài Chòi Quảng Bình

        2.1. Hướng dẫn cách chơi

– Cách chơi bài Chòi: Người ta sẽ dựng 11 chiếc Chòi ở nơi tổ chức hội Bài Chòi. Vị trí xung quanh là Chòi con 10 chiếc và chính giữa sẽ là Chòi cái. Người chơi là ngồi trên Chòi con còn anh Hiệu, chị Hiệu đứng ở Chòi cái.

– Luật chơi bài Chòi: Mở đầu trò chơi là tiếng trống thống báo bắt đầu. Sau đó anh Hiệu, chị Hiệu sẽ cất lời hô xướng tên quân bài . Nhiệm vụ người chơi là cầm 3 con bài được phát khác nhau trên tay. Anh Hiệu, chị Hiệu sẽ xóc bài lên và hô câu hát mang tên quân bài.

Chòi nào có trùng quân bài thì người chơi sẽ gõ lên mõ 3 tiếng hoặc hô “có đây”. Mỗi lần như thế là người chơi được một quân cờ đuôi nheo. Cứ thế tiếp tục cho đến khi Chòi nhận đủ 3 cây cờ đuôi nheo. Người chơi sẽ đồng thời hô to “ tới” rồi gõ dài 1 tiếng mõ. Trống lúc này vang lên để báo hiệu người chiến thắng.

            2.2. Bài hát Chòi xứ Quảng

Một bài hát Chòi chủ yếu bao gồm 4 làn điệu cơ bản: xàng xê, hồ quảng, xuân nữ và cổ bản. Bài hát Chòi là sự kết hợp hoàn hảo giữa giai điệu dân ca Nam Bộ với lối hát tuồng. Không chỉ thế, nhiều nghệ sĩ còn sáng tạo nên các điệu lý hò khác nhau: hò khoan, vè Quảng,… Điều này đã góp phần làm phong phú cho Bài Chòi Quảng Bình.

3. Ý nghĩa văn hóa của nghệ thuật dân gian Bài Chòi

Lời Bài Chòi phản ánh tư duy ​​và tính thẩm mỹ của con người được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Loại hình nghệ thuật này mang đậm tính triết lý, giáo dục và tôn trọng đạo lý. Thông qua lời ca dao, tục ngữ được lồng vào trong Bài Chòi. Đã góp phần gìn và phát triển giá trị văn hóa, truyền thống mà ông cha ta đã để lại. Và nó đã được UNESCO ghi danh tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể.

4. Đơn vị cung cấp tour Quảng Bình chất lượng nhất

Trên đây là thông tin về nghệ thuật dân gian Bài Chòi mà chúng tôi đã chia sẻ đến bạn. Bài Chòi xứ Quảng là trò chơi dân gian thú vị. Giúp du khách hiểu hơn về nét đặc sắc trong văn hóa địa phương. Nếu bạn đang có ý định đi du lịch Quảng Bình. Để có cơ hội tham gia trò chơi đậm chất truyền thống này thì hãy liên hệ với chúng tôi. Quảng Bình Trekking rất vui lòng khi được đồng hành với bạn trong chuyến đi này.

CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN THIÊN AN tự hào là đơn vị cung cấp dịch vụ tour du lịch khám phá Quảng Bình được nhiều khách hành lựa chọn. Đảm bảo  mang đến cho bạn những trải nghiệm tốt nhất tại vùng đất xinh đẹp này. Nếu bạn đang có kế hoạch cho chuyến du lịch đến Quảng Bình. Để thưởng thức cảnh đẹp thiên nhiên hùng vĩ ở mảnh đất n. Hãy gọi số hotline 090.683.2288, chúng tôi sẽ tư vấn chi tiết hơn cho bạn nhé!

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN THIÊN AN
Địa chỉ: 24 Dương Văn An, Phường Đồng Hải, TP. Đồng Hới, Tỉnh Quảng Bình
Hotline: 090.683.2288
Website: quangbinhtrekking.com